SHIELD – Tarcza: czas trwania filmu 13:56 min.

 

 Zagadnienia. Timeline:

02:04     Filar pierwszy – S jak Samoświadomość czyli umysł krytyczny.

02:46     Myślenie krytyczne.

03:37     Czym jest życie?

04:04     Filar drugi – H jak Humanizm czyli spuścizna renesansu.

04:25     Słynni humaniści (także 04:53).

04:41     Humanizm czyli co?

05:46     Filar trzeci – I jak Intelekt czyli nasz wewnętrzny procesor.

05:57     Inteligencja, mądrość i rozum – co je różni.

07:39     Filar czwarty – E jak Empatia czyli cudze oczy.

08:13     Szum informacyjny.

09:13     Różnorodność.

09:44     Filar piąty – D jak Demokracja – czyli władza ludu.

09:48     Geneza demokracji.

10:21     Wykluczanie ze wspólnoty.

11:47     Baza – L jak Ludzkość czyli trzy porządki.

12:05     Trzy definicje ludzkości.

12:53     Jedna drużyna.

 

Propozycje tematów do dyskusji na lekcji:

1. Człowiek jest miarą wszechrzeczy i kowalem swego losu. Prawda czy fikcja?
2. Autorytet, outsider czy donkiszot. Kim jest współczesny humanista?
3. Demokracja – najlepszy z możliwych systemów czy projekt wymagający upgrade’u?
4. Mądrość, inteligencja, wyobraźnia, pamięć. Co jeszcze znajdziemy w naszym umyśle?
5. Czym jest ludzkość – próby definicji.

Podstawa programowa i kompetencje kluczowe

Pytania dla młodzieży do własnych przemyśleń:

1. Jak wiele rzeczy w życiu zależy od nas?
2. Czy człowiek powinien stać w centrum naszych zainteresowań o świecie?
3. Jaką rolę może pełnić humanista w stechnicyzowanym świecie?
4. Czy i czym można zastąpić system demokratyczny?
5. Najlepsze wzorce demokracji: wybory bezpośrednie czy pośrednie?
6. Czy media kształtują naszą świadomość? Jak pozostać sobą w zalewie informacji?
7. Czy nasz umysł przypomina potężny procesor?
8. Co w moim umyśle cenię najbardziej?
9. Ile procent „człowieka” z XX wieku jeszcze w nas pozostało?
10. Dlaczego powinniśmy jako ludzkość grać w jednej drużynie?

Przykłady zadań do wykonania na lekcji (na podstawie filmu):

1. Bitwa w mózgu. (sugerowany wiek 14-20 lat)

W mózgu odbywa się pojedynek jego atrybutów. Uczniowie wcielają się w poszczególne role. W szranki stają logika, elokwencja, inteligencja emocjonalna, życiowa mądrość, chłopski rozum, bujna wyobraźnia, genialna pamięć i kobieca intuicja.

– Udowodnij, że to właśnie „ty” jesteś najważniejszym atrybutem umysłu.

– Kto z pozostałych uczestników dyskusji powinien być Twoim największym sojusznikiem i dlaczego

Według Gardnera istnieje 7 rodzajów inteligencji, jednak w szkole zazwyczaj promuje się tylko dwa z nich.

– Jak myślisz które?

– Czy jeden typ inteligencji może być (i jest) więcej wart od pozostałych?

– Jak tradycyjny szkolny podział na geniuszy i przeciętniaków przekłada się  na codzienne życie. Co decyduje o sukcesie?

– Co jest w życiu ważniejsze: sukces, szczęście czy osobista satysfakcja? Jakie cechy umysłu pomagają w ich osiągnięciu?

– Czy ludzkie umysły da się w ogóle porównywać i oceniać?

2. Tarcza 2.0. (sugerowany wiek 12-18 lat)

Wykorzystaj użyte w filmie pojęcie SHIELD jako inspirację

– Wymyśl własny (polski lub obcojęzyczny) szyld, będący skrótem pierwszych liter, tworzących osobne hasło, a zarazem zaczynających wyrazy powiązane ze sobą tematycznie (klasowy konkurs)

– Trudniejsza wersja tej gry polegać będzie na stworzeniu szyldu również tematycznie powiązanego z otwartością i tolerancją

– Spróbuj pod hasło SHIELD (albo TARCZA) podstawić sześć zupełnie innych powiązanych tematycznie wyrazów.

– Co według Ciebie powinno stanowić TARCZĘ współczesnego człowieka otwartego?

3. Ustrój idealny. (sugerowany wiek 14-20 lat)

Myśliciele na całym świecie już od czasów Platona i jego „Państwa” szukają idealnego systemu sprawowania władzy i funkcjonowania państwa. Klasa dzieli się na zespoły, które próbują określić, jakie powinny być fundamenty najbardziej uczciwego i sprawiedliwego systemu sprawowania władzy (jako wstęp można opowiedzieć o słynnych utopiach i ustrojach np. w Szwajcarii czy Szwecji).

– Udowodnij w debacie, że Twój zespół wpadł na najlepszy pomysł. Jurorzy wyłaniają zwycięzców. (klasowy konkurs)

– Stwórz własną utopię. Wykorzystaj każdy pomysł, pod warunkiem, że można nim wymienić mechanizm funkcjonujący we współczesnej demokracji. Pozostałe osoby podejmują decyzje, które z tych pomysłów warto by wcielić w życie

– Zastanów się, który system będzie (jest) bardziej sprawiedliwy społecznie: demokracja czy utopia?

4. Społeczeństwo otwarte. (sugerowany wiek 12-18 lat)

Według Karla Poppera każdy pomysł stworzenia odgórnego systemu funkcjonowania społeczeństwa jest inżynierią społeczną i prowadzi do przeciwieństwa społeczeństwa otwartego.

– Jakie znasz z historii przykłady społeczeństw, w których próbowano wprowadzać inżynierię społeczną? Czym się te eksperymenty skończyły?

– Czy w społeczeństwie otwartym każdy polityk powinien być empatą? Jaką funkcję pełni empatia w polityce?

– Gdybyś został politykiem, jakie byłoby pierwsze pięć decyzji, które byś podjął. Klasa wybiera swojego „premiera”.

5. Katedra (sugerowany wiek 10 – 16 lat)

Wielkie katedry gotyckie to budynki często oparte na filarach i bazie. Tolerancja opiera się na pięciu filarach, a szósty ludzkość traktuje jako bazę.

– Wykonaj graficzny projekt katedry lub innego masywnego budynku, w którym zamiast filarów i bazy znajdują się konkretne pojęcia związane z tolerancją?

– Zamiast pojęć wykonaj odpowiednie symbole.

– Uczniowie przekazują sobie rotacyjnie projekty, próbując odgadnąć jakie pojęcia kryją się pod konkretnymi symbolami

Propozycja konkursu: Wykonaj graficzny projekt Tolerancji jako gmachu, w którym rolę każdego z pięciu filarów tworzą symbole, a bazę stanowi jedno słowo.